Je eerste zuurdesembrood: een stap-voor-stap handleiding
Zuurdesembrood maken is een prachtig ambacht. Het lijkt misschien ingewikkeld, maar met een beetje geduld en de juiste aanpak kun je thuis een heerlijk, knapperig brood bakken. In deze blogpost neem ik je mee door het proces, van het maken van een starter, het onderhouden van je starter tot het bakken van je eerste desembrood, in de oven óf de airfryer! Je leert welke ingrediënten en tools je nodig hebt en hoe je het beste resultaat kunt bereiken. Ben jij klaar om de wereld van desembrood te ontdekken? Lees snel verder!
Wat heb je nodig?
Ingrediënten:
- Bloem (bij voorkeur biologische tarwe- of volkorenbloem)
- Water
- Zout
Handige tools:
- Een digitale weegschaal voor nauwkeurige hoeveelheden.
- Een grote mengkom
- Een glazen pot met een deksel voor je starter (dit type pot is ideaal).
- Een rijsmandje voor de perfecte vorm (kijk hier voor een rijsmandje).
- Een gietijzeren pan of pizzasteen voor het bakken (deze gietijzeren pan werkt geweldig).
- Ook heb je hier een hele starter set die echt super handig is!
Hoe groot moet het potje voor de starter zijn? Kies een pot die minstens 500 ml tot 1 liter groot is. Dit geeft voldoende ruimte voor je starter om te groeien, aangezien deze verdubbelt of zelfs verdrievoudigt in volume tijdens het fermentatieproces. Zorg ervoor dat de pot een los deksel heeft of gebruik een doek die je kunt vastzetten met een elastiekje, zodat de gassen kunnen ontsnappen.
Stap 1: Maak je starter
Een actieve starter is de basis van desembrood. Het duurt ongeveer een week om je starter op te bouwen, dus begin op tijd!
Dag 1: Meng 50 gram bloem en 50 gram water in een glazen pot. Roer goed door en dek losjes af met een deksel of doek. Zet het op een warme plek (20-25°C). Als het wat kouder is binnen zet het op de warmste plek in iedergeval neer, geen zorgen alles komt goed! Bijvoorbeeld in een kast bij een oven of gewikkeld in een doek als het te fris is. *Bij 19°C duurt het vaak 5 tot 7 dagen voordat de starter echt actief wordt. Blijf voeden en let op belletjes en een lichtzure geur.*
Dag 2-5: Voeg elke dag 50 gram bloem en 50 gram water toe. Roer goed door en let op bubbels en een frisse geur – dit betekent dat je starter actief wordt.
Dag 6: Je starter zou nu luchtig en bubbelig moeten zijn. Test hem door een theelepel starter in een glas water te laten vallen. Als het drijft, is je starter klaar voor gebruik!
Stap 2: Maak het deeg
Nu je starter klaar is, kun je je eerste desembrood maken. Hier is een basisrecept:
Ingrediënten:
- 500 gram bloem (een mix van tarwebloem en volkorenbloem werkt goed)
- 350 gram water
- 100 gram actieve starter
- 10 gram zout
Hoe onderhoud je je starter? Dat lees je onder de instructies!
Instructies: zuurdesembrood
- Meng bloem en water in een grote kom. Laat dit 30 minuten rusten (autolyse).
- Voeg je starter toe en kneed het deeg een paar minuten.
- Voeg zout toe en kneed nog even door.
Stap 3: Het rijzen
- Laat het deeg rijzen bij kamertemperatuur (4-6 uur) of in de koelkast (overnacht). Rek en vouw het deeg elk uur om lucht en structuur op te bouwen.
- Zodra het deeg in volume is verdubbeld, is het klaar om te vormen.
Stap 4: Vorm en tweede rijs
- Vorm het deeg voorzichtig tot een bal of ovale vorm. Gebruik hiervoor een rijsmandje, ik heb zelf deze rijsmandjes.
- Laat het deeg nog 1-2 uur rijzen.
Stap 5: Bakken
- Verwarm de oven voor op 230°C. Als je een gietijzeren pan gebruikt, laat deze dan mee voorverwarmen.
- Snijd het deeg in met een scherp mes om stoom vrij te laten.
- Bak het brood 20 minuten met deksel (of met stoom in de oven) en nog eens 20-25 minuten zonder deksel.
Je kunt het brood ook perfect bakken in de airfryer, waarbij je een vergelijkbaar effect creëert als in een Dutch oven. Dit zorgt voor een knapperige korst en een zachte, luchtige binnenkant.
Zuurdesembrood bakken in de airfryer
Wil je dit brood liever in de airfryer bakken? Dat kan! Volg dezelfde stappen voor het maken en rijzen van het deeg. Vervolgens kun je deze methode gebruiken:
- Gebruik een hittebestendige pan of ovenschaal die in je airfryer past. Bekleed deze met bakpapier en leg het gerezen deeg erin.
- Creëer een stoomomgeving door een klein hittebestendig schaaltje met heet water in de airfryer te zetten óf door het deeg licht te besproeien met water.
- Dek de pan af met een deksel of aluminiumfolie, zodat het brood eerst goed kan rijzen voordat de korst zich vormt.
- Bak het brood op 200°C gedurende 20 minuten met de deksel erop.
- Verwijder na 20 minuten de deksel/folie, verlaag de temperatuur naar 180°C en bak nog 15-20 minuten, tot het brood een mooie goudbruine korst heeft.
- Haal het brood uit de pan en laat het minstens 30 minuten afkoelen op een rooster voor de beste textuur.
Zo kun je ook zonder oven een heerlijk zuurdesembrood bakken!
Het onderhouden van je zuurdesemstarter *Zo doe ik het!
Omdat ik dagelijks zuurdesembrood bak, voed ik mijn starter ook elke dag, soms zelfs twee keer per dag. Zo blijft hij superactief en klaar voor gebruik. Een sterke starter zorgt voor een goed gerezen, luchtig brood met een heerlijke smaak. Hieronder leg ik stap voor stap uit hoe ik mijn starter onderhoud.
Mijn dagelijkse routine voor een actieve zuurdesemstarter
Ochtend: De eerste voeding
- Afwegen – Ik neem ongeveer 50 gram actieve starter uit mijn pot. De rest kan ik weggooien of gebruiken voor bijvoorbeeld crackers of pannenkoeken.
- Voeden – Ik voeg 50 gram bloem en 50 gram lauwwarm water toe en roer het goed door.
- Laten rijpen – Ik zet de starter op een warme plek (22-26°C) en laat hem 4 tot 6 uur rijpen. Zodra hij verdubbeld is en vol bubbels zit, is hij klaar voor gebruik.
Avond: De tweede voeding (optioneel)
Als ik de volgende ochtend wil bakken, voed ik mijn starter nog een keer:
- Afwegen – Ik neem een beetje starter (bijvoorbeeld 30 gram) en voeg opnieuw 50 gram bloem en 50 gram water toe.
- Rustperiode – Dit laat ik de hele nacht staan. Tegen de ochtend is hij superactief en perfect om mijn deeg mee te starten.
Zo houd je je starter sterk en gezond
- Kies de juiste bloem – Ik gebruik vaak tarwebloem of een mix van tarwe en roggemeel voor extra voeding en kracht.
- Bewaren bij de juiste temperatuur – Een warme omgeving (22-26°C) stimuleert de activiteit. In de winter zet ik mijn starter soms in de oven met het lampje aan.
- Gebruik een schone pot – Ik bewaar mijn starter in een glazen pot met een losjes erop gelegd deksel, zodat hij kan ademen.
Wat als je minder vaak bakt?
Als je niet elke dag bakt, kun je je starter in de koelkast bewaren en wekelijks voeden. Haal hem een dag voordat je wilt bakken uit de koelkast, voed hem een paar keer achter elkaar en hij is weer actief.
Door mijn dagelijkse routine is mijn zuurdesemstarter altijd klaar om een heerlijk vers brood te bakken! Heb jij een vaste routine voor je starter? Deel het gerust!
Wat is het verschil tussen desem en zuurdesem?
De termen “desem” en “zuurdesem” worden vaak door elkaar gebruikt, maar verwijzen eigenlijk naar hetzelfde proces. “Desem” is de algemene Nederlandse benaming, terwijl “zuurdesem” meer de nadruk legt op de licht zure smaak die ontstaat door het fermentatieproces met melkzuurbacteriën en wilde gisten. Deze gisten en bacteriën zorgen niet alleen voor de smaak, maar ook voor de luchtige structuur en langere houdbaarheid van het brood.
Tips voor succes
- Geduld loont: Desembrood maken kost tijd, maar het resultaat is de moeite waard.
- Experimenteer met bloem: Probeer eens spelt, rogge of volkorenmeel voor verschillende smaken en texturen.
- Let op de omgevingstemperatuur: Warme temperaturen versnellen het rijzen, koude temperaturen vertragen het.
Waarom zelf zuurdesembrood maken?
Zelf desembrood maken is een prachtig proces dat je verbindt met traditioneel bakken. Het is niet alleen gezonder en smaakvoller, maar het geeft ook enorm veel voldoening als je die eerste knapperige korst hoort breken. Begin vandaag nog en ontdek hoe vers en lekker brood kan zijn! Liever brood met gist maken? Kijk dan hier even voor wat andere heerlijke brood recepten.
Zoek je nog een lekker Zuur desem recept? Kijk dan hier voor een lekker recept voor Zuurdesem Crackers!
Heb jij al eens desembrood gemaakt? Deel je ervaring of vragen in de reacties hieronder, of tag me op Instagram ik ben benieuwd naar jouw creatie!
(FAQ) Veelgestelde vragen over zuurdesembrood
Benodigdheden
- 1 weckpot of andere pot
- 1 gietijzeren pan of pizzasteen
- 1 broodmandje
Ingrediënt
Voor de starter (het gist)
- Bloem bij voorkeur biologische tarwe- of volkorenbloem
- Water
- Zout
Voor het desembrood
- 500 gram bloem een mix van tarwebloem en volkorenbloem werkt goed
- 350 gram water
- 100 gram actieve starter
- 10 gram zout
Instructies
- Dag 1: Meng 50 gram bloem en 50 gram water in een glazen pot. Roer goed door en dek losjes af met een deksel of doek. Zet het op een warme plek (20-25°C).
- Dag 2-5: Voeg elke dag 50 gram bloem en 50 gram water toe. Roer goed door en let op bubbels en een frisse geur – dit betekent dat je starter actief wordt.
- Dag 6: Je starter zou nu luchtig en bubbelig moeten zijn. Test hem door een theelepel starter in een glas water te laten vallen. Als het drijft, is je starter klaar voor gebruik!
- Nu je starter klaar is, kun je je eerste desembrood maken.
- Meng bloem en water in een grote kom. Laat dit 30 minuten rusten (autolyse).
- Voeg je starter toe en kneed het deeg een paar minuten.
- Voeg zout toe en kneed nog even door.
- Laat het deeg rijzen bij kamertemperatuur (4-6 uur) of in de koelkast (overnacht). Rek en vouw het deeg elk uur om lucht en structuur op te bouwen.
- Zodra het deeg in volume is verdubbeld, is het klaar om te vormen.
- Vorm het deeg voorzichtig tot een bal of ovale vorm. Gebruik hiervoor een rijsmandje of leg het op een bakplaat.
- Laat het deeg nog 1-2 uur rijzen.
- Verwarm de oven voor op 230°C. Als je een gietijzeren pan gebruikt, laat deze dan mee voorverwarmen.
- Snijd het deeg in met een scherp mes om stoom vrij te laten.
- Bak het brood 20 minuten met deksel (of met stoom in de oven) en nog eens 20-25 minuten zonder deksel.
Sommige links op deze pagina zijn affiliate links. Dit betekent dat ik een kleine commissie ontvang als je iets koopt via deze links, zonder dat dit extra kosten voor jou met zich meebrengt. Ik raad alleen producten aan die ik persoonlijk gebruik en waarvan ik geloof dat ze waardevol zijn voor mijn lezers. Bedankt voor je steun!
Lekker luchtig brood! Erg smaakvol, ook lekker voor bij de soep.
Starter maken met 20-25 graden…….
Bij ons is het binnen 19 graden dus dat gaat niet lukken vrees ik….
Een zuurdesemstarter maken bij 19°C vraagt iets meer geduld, omdat het proces bij lagere temperaturen langzamer verloopt. Maar geen zorgen! Met de juiste aanpak krijg je alsnog een sterke, bruisende starter, stuur me even een bericht via facebook of instagram en ik stuur je een aangepaste versie toe.